काठमाडौँ । स्रोतमै फोहोर वर्गीकरण गर्ने काठमाडौँ महानगरपालिकाको योजना अलपत्र परेको छ । १ साउनदेखि स्रोतमै कुहिने र नकुहिने फोहोर वर्गीकरण गरेर मात्रै सङ्कलन गर्ने घोषणा गरेको महानगरपालिका अहिले हात बाँधेर बसेको छ ।
सुरुमा बञ्चरेडाँडामा स्थानीयले गरेको अवरोधका कारण योजना प्रभावित भएको महानगरको तर्क थियो । तर, अवस्थामा सामान्य भइसक्दा पनि महानगरले स्रोतमै फोहोर वर्गीकरण गरेर उठाउन चासो दिएको छैन ।
महानगरपालिकाको फोहोर छुट्याएर नराख्नेलाई ५०० रुपैयाँ जरिवाना गर्ने चेतावनी दिएको थियो । ‘फोहोर सङ्कलनका क्रममा फोहोरको पृथकीकरण नगरेको पाइए हरेक पटक जरिवाना गरिने छ । फोहोर छुट्याउने जिम्मेवारी उत्पादनकर्ताकै भएकोले यस्तो निर्णय गरिएको हो,’ ९ असार जारी सूचनामा भनिएको थियो ।
महानगरले आइतबार र बुधबार नकुहिने फोहोर सङ्कलन गर्ने तालिका बनाएको थियो । सोमबार र शुक्रबार कुहिने फोहोर सङ्कलन गर्ने तालिका दिइएको थियो ।
सूचनाअनुसार धैरै महानगरबासीले फोहोर छुट्याउन सुरु गरिसकेका थिए । तर, महानगरले तालिकाबमोजिम फोहोर नउठाएपछि अहिले फोहोर छुट्याउन सुरु गरेकाहरूले पनि मिसाएर फोहोर सङ्कलन गर्न थालेका छन् ।
मेयर बालेन्द्र साह (बालेन) आफैँ फोहोर वर्गीकरण गर्न आग्रह गर्दै सार्वजनिक र्याली र कार्यक्रमहरूमा सहभागी भएका थिए । मेयर बालेन सहित वडाध्यक्षहरूको टोलीले टोल-टोलमा गएर कुहिने फोहोरबाट गड्यौले वा कम्पोस्ट मल बनाएर कौसी तरकारी वा करेसाबारीमा प्रयोग गर्न महानगरको अनुरोध गरेको थियो ।
तर, नियमित रूपमै फोहोर उठाउन सकस भएपछि महानगरले स्रोतमै फोहोर वर्गीकरण गराउने अभियानमा चासो दिएको छैन । अतिक्रममित संरचना हटाउन जोडबल गरिरहेको महानगरले फोहोर स्वस्थापनालाई उच्च प्राथमिकतामा राखेको बताए पनि फिल्डमा त्यसअनुरूपको पहलकदमी देखिएको छैन ।
अहिले नियमित रूपमा फोहोर उठेपनि स्रोतमा वर्गीकरण नभएकाले ‘मिश्रित फोहोर’ नै बञ्चरेडाँडामा पुगेको छ । ७ वटा वडाको केही स्थानमा मात्रै वर्गीकरण भएको फोहोर सङ्कलन हुने गरेको काठमाडौं महानगरपालिकाको वातावरण विभागको दाबी छ ।
सडकमा थुप्रिएका फोहोरका कारण योजनाअनुसार वर्गीकरण गर्न नसकिएको काठमाडौं महानगरपालिकाको तर्क छ । महानगरको वातावरण तथा कृषि विभागले लामो समयदेखि रोकिएको फोहोरले गर्दा तोकिएको मितिबाटै वर्गीकरणमा आधारित फोहोर व्यवस्थापन गर्न नसकिएको बताएको छ ।