भोजपुर । ग्रामीण भेगमा सहज रूपमा पशु स्वास्थ्य सेवा विस्तार गर्न जिल्लामा सामुदायिक पशु सेवा सहायक प्रशिक्षण कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ । पशुपालक किसानले दैनिक जसो भोगेको समस्यालाई ध्यानमा राख्दै दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने लक्ष्यले व्यावसायिक शिक्षा तथा तालिम परिषद् (सिटिइभिटी)ले २० किसानलाई एकमहि-१६० घण्टे) पशु स्वास्थ्यसम्बन्धी अभ्यासमूलक प्रशिक्षण दिएको हो ।

एक महिनासम्म सञ्चालन भएको प्रशिक्षण कार्यक्रमपश्चात सहभागी किसानले आफ्नो क्षेत्रमा दक्ष ढङ्गले काम गर्न सक्ने सुम्निमा बहुप्राविधिक शिक्षालयका प्रमुख राजीवकुमार ठाकुरले बताए ।

प्रशिक्षणका क्रममा सहभागी किसानलाई पशुमा लाग्ने रोग, उपचार पद्धति, बन्ध्याकरण, फार्म व्यवस्थापन, खोप र खोप प्रयोग विधिको विषयमा अभ्यास गराएर आवश्यक सीप दिएको प्रमुख ठाकुरले जानकारी दिए । स्थानीय किसानका माग र यहाँको आवश्यकतालाई ध्यानमा राखेर पहिलो पटक सदरमुकाममा यस प्रकारको तालिम सञ्चालन गरिएको उनको भनाइ छ । तालिम लिएकालाई योग्यताको प्रमाणपत्र दिइने उनको भनाइ छ ।

“यहाँका धेरै किसान पशुपालन व्यवसायमा जोडिएका छन्”, प्रमुख ठाकुरले भने, “तर उनीहरूमा पशुमा लाग्ने रोग र उपचार पद्धतिका विषयमा जानकारी नहुँदा धेरै समस्या छ । जनशक्ति अभावमा राज्य तहका पशु प्राविधिक सबै ग्रामीण भेगमा पुगेर सेवा प्रवाह गर्न नसकिरहेको अवस्था पनि छ । पशु स्वास्थ्यलाई सहज रूपमा विस्तार गर्ने लक्ष्यले एक महिने प्रशिक्षण कार्यक्रम सञ्चालन गरेर सीप प्रदान गरेका छौँ ।”

जिल्लाका अधिकांश किसान पशुपालन व्यवसायमा जोडिएको भए पनि पशुमा लाग्ने सामान्य रोग तथा उपचार पद्धतिको विषयमा जानकारी नहुँदा समस्या हुने गरेको छ ।  स्थानीयस्तरका नागरिकले भोगेको समस्यालाई ध्यानमा राख्दै सिटीइभिटी र भोजपुर नगरपालिकाको सहकार्यमा एक महिने सामुदायिक पशु सेवा सहायकको तामिल सञ्चालन गरिएको भोजपुर नगरपालिका पशु शाखा प्रमुख सन्तोष कटुवालले बताए । यहाँ उत्पादन भएका जनशक्तिले भावी दिनमा सहज रूपमा ग्रामीण भेगमा पशु सेवालाई विस्तार गर्न सक्ने उनको भनाइ छ ।

आफूले वर्षौँबाट पशुपालन गरिरहेको भए पनि पशुमा लाग्ने रोगका विषयमा जानकारी नहुँदा समस्या रहेको अवस्थामा एक महिने तालिम पाएपछि सहजता भएको सहभागी स्थानीय किसान मोहनप्रसाद ढकालले जानकारी दिए । एक महिनासम्म पशु स्वास्थ्यको विषयमा अभ्यासमूलक सीप लिन पाउँदा खुसी लागेको उनको भनाइ छ । तालिममा सहभागी भए पनि गाउँघरमा पुगेर उपचार गर्न सक्ने भएको उनको भनाइ छ । 

“लामो समयबाट पशुपालन गरिरहेको थिएँ”, उनले भने, “मलाई पशुमा लाग्ने रोग र उपचार पद्धतिका विषयमा जानकारी थिएन । पशु बिरामी हुँदा सहज सेवा पाउन सकिरहेका थिएनौँ । अहिले आफैँले तालिम लिने अवसर पाएँ, धेरै खुसी लागेको छ । यस्ता सीपमूलक कार्यक्रम अन्य किसानसम्म पनि पुर्‍याउन आवश्यक छ ।”