काठमाडौँ । भारतले दिएका १५ वटा मुर्रा जातका राँगा नेपालगन्ज नाका हुँदै नेपाल ल्याइएको छ । बुधबार साँझ नेपालगन्जको रूपैडिया नाकामा भारतबाट ल्याइएको १५ वटा मुर्रा राँगा पशु सेवा विभागका अधिकारीहरूले बुझेका छन्।

गत जेठमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ भारत भ्रमणमा जाँदा भारत सरकारले नेपाललाई १५ वटा उन्नत जातका मुर्रा राँगा अनुदानमा दिने बताएको थियो। सोही राँगा लिन बुधबार पशु सेवा विभागका प्रमुख एवं पशु विकास अधिकृत माधव अर्यालसहितको टोली नेपालगञ्ज पुगेको थियो। अब यी राँगाहरूलाई लहान, पोखरा र नेपालगञ्जमा रहेको राष्ट्रिय पशु प्रजनन केन्द्रमा पाँच-पाँच वटाको दरले बाँड्ने मन्त्रालयले निर्णय गरेको लहान पशु प्रजनन केन्द्रका प्रमुख शिवनाथ महतोले बताए।

‘मन्त्रालयको निर्णयअनुसार यहाँबाट हामी भोलि आफ्नो भागमा परेको राँगा लैजान्छौँ,’ उनले भने, ‘सरकारले रैथाने भैँसीहरूको नश्ल सुधार गर्ने र दूध उत्पादन पनि बढाउने भन्दै २०७३ सालमै मुर्रा राँगा ल्याउन पहल सुरु गरेको थियो।’ यस्तै, पशु विज्ञहरूका अनुसार उच्च नश्लका मुर्रा भैँसीहरूले रैथाने भैँसीभन्दा दोब्बर परिणाममा दूध दिने बताउँछन्। सोही कारण सरकारले रैथाने भैँसीहरूमा नश्ल सुधार गर्न भारतबाट मुर्रा राँगा भित्र्याउन पहल गरेको थियो।

सामान्यता साढे तीन वर्ष पुगेका मुर्रा राँगाहरू वीर्य उत्पादनका लागि तयार हुन्छ। तर अहिले नेपाल ल्याइएका प्राय राँगाहरू साढे दुईदेखि तीन वर्ष बीचको रहेकाले वीर्य उत्पादन गर्न केही समय लाग्ने महतो बताउँछन्। ‘अब हामी यी राँगाहरूलाई सम्बन्धित प्रजनन केन्द्रमा लगेर उमेर जाँच गर्छौँ,’ उनले भने, ‘वीर्य उत्पादन गर्ने उमेर पुगेकोलाई तालिम दिएर बीउ निकाल्ने र राम्रो वीर्य उत्पादन हुन थालेपछि प्रशोधन गरेर किसानलाई वितरण गर्न थाल्छौँ।’