काठमाडौँ । पश्चिमी न्यून चापीय प्रणालीको प्रभावका कारण देशका विभिन्न स्थानमा हल्का वर्षा र हिमपात भएको छ । तर, काठमाडौँ उपत्यकासहित आसपासका केही जिल्लामा बिहान हल्का पानी परे पनि उल्लेखनीय वर्षा हुन सकेको छैन ।

केही दिनदेखि उपत्यकाको मौसम निरन्तर बदली भइरहेकाले आकाश खुल्न सकेको छैन । अहिले पनि उपत्यकाको आकाश धुम्म रहनुका साथै यसले मानिसको बाहिरी आवागमनलाई असहज बनाएको छ ।

कतै वर्षा, कतै हिमपात
उपत्यका बाहेकका अन्य केही जिल्लाहरूमा भने हिउँदे वर्षा भइरहेको छ । कर्णाली प्रदेशको दैलेखमा शुक्रबार बिहानैदेखि पानी परिरहेको छ । हिउँद सकिने बेलामा परेको वर्षाले हिउँदे बालीमा असर पुर्‍याएको स्थानीयहरू बताउँछन् । यस वर्ष पर्याप्त वर्षा नभएका कारण खेतीबालीमा धेरै नोक्सानी भएको किसान ज्ञानबहादुर शाहीले बताए ।

पश्चिमी न्यून चापीय प्रणालीको प्रभावले सुदूरपश्चिम, कर्णाली, लुम्बिनी र गण्डकी प्रदेशमा पानी परिरहेको जल तथा मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका प्रवक्ता विभूति पोखरेलले जानकारी दिए ।

सुदूरपश्चिम र कर्णाली प्रदेशका धेरै स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित हल्का वर्षा भइरहेको छ । महाशाखाका अनुसार आज दिनभर आंशिकदेखि सामान्य बदली रहनेछ भने शनिवारदेखि मौसम सफा हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

सुदूरपश्चिम, कर्णाली तथा गण्डकी प्रदेशका हिमाली क्षेत्रमा हल्कादेखि मध्यम हिमपात भइरहेको छ । सामान्यतया मंसिर १६ देखि फागुन १५ सम्म हिउँदे याम मानिन्छ, तर यस वर्ष हिउँदभर वर्षा निकै कम भएको मौसमविद्हरू बताउँछन् ।

तराईमा हुस्सु हट्दै, हवाई उडान प्रभावित
तराईका केही स्थानमा लागेको बाक्लो हुस्सु मध्याह्नपछि क्रमिक रूपमा हट्दै गएको छ । तर, बिहानदेखिको हुस्सुका कारण हवाई यातायात प्रभावित हुन पुगेको मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ ।

महाशाखाका मौसमविद् हरिप्रसाद दाहालका अनुसार हुस्सुले जनजीवन, स्वास्थ्य, सडक तथा हवाई यातायातमा असर पार्ने भएकाले आवश्यक सतर्कता अपनाउन आग्रह गरिएको थियो । हाल सुदूरपश्चिम, कर्णाली, लुम्बिनी र गण्डकी प्रदेशमा सामान्यदेखि पूर्ण बदली छ भने अन्य स्थानमा आंशिकदेखि सामान्य बदली देखिएको छ ।

दाहालले आइतबारदेखि मौसम क्रमिक रूपमा सुधार हुने जानकारी दिए । महाशाखाका अनुसार एक किलोमिटरभन्दा कम पारदर्शिता भएमा कुहिरो र एकदेखि पाँच किलोमिटरसम्म पारदर्शिता हुँदा हुस्सु मानिन्छ ।

हिमपातले मध्य पहाडी लोकमार्ग अवरुद्ध
शुक्रबार बिहानदेखि परेको वर्षा र हिमपातका कारण मध्य पहाडी लोकमार्गको बागलुङ खण्ड अवरुद्ध भएको छ ।

सडकमा बाक्लो हिउँ जमेकाले लोक मार्गअन्तर्गत बागलुङको निसीखोला–पूर्वी रुकुम खण्ड ठप्प भएको हो। निसीखोला गाउँपालिका-६ पातीहाल्नेमा करिब डेढ फिट हिउँ परेको छ । सडक अवरुद्ध हुँदा पूर्वी रुकुम, पश्चिम रुकुम, जाजरकोट, डोल्पालगायत स्थानबाट सञ्चालन हुने सवारी साधन ठप्प भएको निसीखोला गाउँपालिका अध्यक्ष सूर्यबहादुर घर्ती मगरले जानकारी दिए ।

“बिहानैदेखि वर्षा भएको थियो, अहिले हिमपात भइरहेकाले तत्काल सडक खुलाउन सकिने अवस्था छैन,” उनले भने । “हिमपात रोकिएर घाम लागेपछि मात्र मेसिन प्रयोग गरेर सडक खुलाउने प्रयास गरिनेछ ।”

प्रतिकूल मौसमका कारण हवाई उडान अवरुद्ध
प्रतिकूल मौसमका कारण शुक्रबार देशभरका हवाई उडान प्रभावित भएका छन्। त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल कार्यालयका अनुसार भिजिबिलिटी कमजोर हुँदा कैयौँ आन्तरिक तथा अन्तर्राष्ट्रिय उडान प्रभावित भएका हुन् ।

विमानस्थल कार्यालयका प्रवक्ता रिञ्जी शेर्पाका अनुसार दोहाबाट काठमाडौं आउन लागेको कतार एयरवेजको क्युआर ६५२ जहाजलाई कलकत्तातर्फ डाइभर्ट गर्नुपरेको छ। त्यस्तै, मलेसियाबाट आएको नेपाल एयरलाइन्स र एयर चाइनाका विमानहरू पनि अन्यत्र मोडिएको छ । मौसम प्रतिकूल भएकै कारण सिचुआन एयरलाइन्सको उडान रद्द गरिएको छ ।

मौसम खराबीले आन्तरिक हवाई उडान पनि प्रभावित भएका छन्। त्रिभुवन विमानस्थल कार्यालयका अनुसार काठमाडौँ-पोखरा, काठमाडौँ-भरतपुर, काठमाडौँ-नेपालगन्ज, काठमाडौँ-राजविराज, काठमाडौँ-विराटनगर, काठमाडौँ-जनकपुर, काठमाडौँ-भद्रपुर, काठमाडौँ-भैरहवा लगायतका केही उडान रद्द भएका छन् ।

विमानस्थल कार्यालयले मौसम सुधार भएसँगै उडान सुचारु गरिने जानकारी दिएको छ ।

निष्कर्ष 
पश्चिमी न्यून चापीय प्रणालीको प्रभावका कारण देशभर मौसम अस्थिर बनी रहँदा कतै वर्षा कतै हिमपात भएका कारण विशेष गरी पहाडी तथा हिमाली क्षेत्रको जनजीवन प्रभावित भएको छ । तराईमा बाक्लो हुस्सुले हवाई तथा सडक यातायातमा समस्या निम्त्याएको छ भने मध्य पहाडी लोकमार्ग अवरुद्ध हुँदा सर्वसाधारणलाई कठिनाइ भएको छ । हवाई उडानहरू प्रभावित हुँदा यात्रुहरूलाई असहज परिस्थितिको सामना गर्नुपरेको छ ।

अस्थिर मौसमका कारण आम नागरिकले सतर्कता अपनाउन आवश्यक छ। यात्रा गर्नु अघि मौसम पूर्वानुमान बुझेर मात्रै योजना बनाउन जरुरी छ । हिमपात र हुस्सुका कारण सडक तथा हवाई यातायात अवरुद्ध हुन सक्ने भएकाले यात्राको वैकल्पिक योजना तयार गर्नु उचित हुन्छ । साथै, अत्यधिक चिसोले स्वास्थ्यमा असर पार्न सक्ने भएकाले विशेष गरी बालबालिका, वृद्धवृद्धा र दीर्घ रोगीहरूलाई आवश्यक सावधानी अपनाउनुपर्छ । 

साथै मौसम पूर्वानुमान सूचना अझ प्रभावकारी रूपमा सम्प्रेषण गर्न आवश्यक छ ताकि नागरिकहरू समयमै आवश्यक तयारी गर्न सकुन्। हिमपात प्रभावित क्षेत्रका सडक अवरुद्ध हुने अवस्थामा पूर्व तयारी सोही अनुसार गर्नुपर्छ ।